​Quy hoạch "đụng " di tích quốc gia Nhà thờ danh nhân Đặng Huy Trứ: Đúng là “thợ vẽ”

VH- Mặc dù quy hoạch ở phường Hương Xuân (thị xã Hương Trà) đã được phê duyệt và công khai từ nhiều năm nay, nhưng đơn vị quản lý di tích cũng như con cháu trong dòng tộc họ Đặng vẫn không hề hay biết bản quy hoạch này đã “chém” một phần lớn diện tích của khuôn viên Nhà thờ danh nhân văn hóa Đặng Huy Trứ.

 Cổng vào di tích quốc gia Nhà thờ danh nhân Đặng Huy Trứ tại phường Hương Xuân, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên Huế

Danh nhân Đặng Huy Trứ (1825-1874) là một danh sĩ nổi tiếng dưới thời vua Tự Đức. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng của triều Nguyễn và nổi tiếng là một vị quan nổi tiếng thanh liêm và thương dân. Đồng thời ông cũng được giới nhiếp ảnh Việt Nam tôn thờ là ông tổ khai sinh ra nghề nhiếp ảnh khi khai trương hiệu ảnh Cảm Hiếu Đường vào năm 1869 tại Hà Nội. Nhà thờ cụ Đặng Huy Trứ (làng Thanh Lương, phường Hương Xuân) cùng với khu lăng mộ của ông ở xã Phong Sơn (huyện Phong Điền) đã được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia vào năm 1991.

Năm 2014, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã có quyết định phê duyệt Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất kỳ đầu (2011-2015) phường Hương Xuân (thị xã Hương Trà). Trong đó, việc quy hoạch này đã “đụng” đến khuôn viên di tích nhà thờ Đặng Huy Trứ. Theo ông Trần Lưu Đức, Phó Chủ tịch UBND phường Hương Xuân, hiện nay phía sau lưng nhà thờ có đường với lộ giới khoảng 5,5m, đã đổ bê-tông rộng 2m. Theo quy hoạch nói trên, con đường này sẽ được mở rộng ra 10,5m và sẽ lấn vào một phần đất trong khuôn viên di tích nhà thờ Đặng Huy Trứ.

Ông Đức cho rằng, diện tích đất di tích của khuôn viên nhà thờ danh nhân Đặng Huy Trứ là nhỏ, chỉ khoảng 50m2 nên không ảnh hưởng lớn đến kết cấu và hiện trạng chung của di tích? Trong các cuộc họp lấy ý kiến về quy hoạch, UBND phường cũng góp ý để tránh ảnh hưởng đến đất di tích nhưng chỉ góp ý bằng… miệng. Đến thời điểm hiện tại, việc mở đường như quy hoạch cũng chưa có kế hoạch thực hiện nên phường cũng chưa có văn bản chính thức để phản hồi về vấn đề này.

Ông Đặng Mậu Hùng (66 tuổi) đã có hơn 30 năm bảo vệ và trông coi nhà thờ Đặng Huy Trứ cho biết, chưa lần nào được đón tiếp cán bộ về khảo sát quy hoạch liên quan đến di tích này. “Con cháu họ Đặng không hề biết chuyện quy hoạch có đụng đến khuôn viên di tích nhà thờ. Nếu có thực hiện quy hoạch này, mọi người cũng sẽ không đồng ý và kiến nghị đến cơ quan chức năng”, ông Đặng Mậu Hùng chia sẻ.

Khuôn viên Nhà thờ danh nhân Đặng Huy Trứ

Trao đổi với Văn Hóa, ông Cao Huy Hùng, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế, đơn vị quản lý di tích nhà thờ danh nhân Đặng Huy Trứ khẳng định, chưa từng nhận được văn bản của UBND thị xã Hương Trà về việc góp ý cho quy hoạch sử dụng đất ở phường Hương Xuân. Khi quy hoạch mà có liên quan đến di tích nằm trong vùng đó thì phải lấy ý kiến bằng văn bản của ngành văn hóa, cụ thể là của đơn vị quản lý di tích. Bảo tàng không biết gì về quy hoạch ở Hương Xuân, nên không nắm rõ việc di tích nhà thờ Đặng Huy Trứ bị ảnh hưởng.

“Theo quy định thì cấp nào ra quyết định công nhận di tích thì phải lấy ý kiến của cấp đó. Di tích cấp tỉnh thì phải ý kiến của UBND tỉnh, cấp quốc gia thì xin ý kiến của Bộ VHTTDL, di tích cấp quốc gia đặc biệt thì phải có ý kiến của Thủ tướng thì mới được điều chỉnh theo quy hoạch. Còn không thì không đụng vô được dù chỉ là một m2. Quy hoạch mà đường có cong thì cũng phải uốn để không đụng di tích”, ông Hùng nói.

Ông Lê Hữu Ngọc, Trưởng phòng Quy hoạch (Sở Xây dựng Thừa Thiên Huế) cho biết, UBND tỉnh vừa ban hành kế hoạch tổ chức lập quy hoạch xây dựng trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2017-2020. Theo kế hoạch này, trong giai đoạn từ 2017-2020 sẽ tiến hành rà soát quy hoạch chung các đô thị trên địa bàn. Trong đó, không chỉ rà soát lại quy hoạch có liên quan đến di tích lịch sử nhà thờ danh nhân Đặng Huy Trứ, mà những điểm quy hoạch nào có vướng mắc và không hợp lý trong thực tiễn cũng sẽ được tiến hành điều chỉnh cho phù hợp. 

Sơn Thùy